Prasy zbierające są maszynami rolniczymi używanymi do zbierania słomy, siana lub zielonki oraz do ich prasowania i wiązania w kostki lub bele. Urządzenia te nie mają własnego napędu, dlatego są podwieszane do ciągników rolniczych lub kombajnów.
Działanie prasy zbierającej i jej podstawowe rodzaje
Praca prasy polega na zbieraniu przy pomocy podbieracza skoszonego siana, a następnie transportowania go do wnętrza komory. W komorze zebrane siano jest prasowane i kształtowane w zwartą formę, wiązane i następnie wyrzucane na zewnątrz.
W zależności od kształtu finalnego, sprasowanego materiału, wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje pras: prasy belujące oraz kostkujące.
Prasy belujące (rolujące) – siano prasowane jest w komorze i wyrzucane w formie cylindrycznych bel przypominających duży walec. Maszyna rozpoznaje kiedy bela osiąga w komorze docelową wielkość i wówczas wiąże ją siatką i sznurkiem. Następnie tylna klapa komory zostaje otwarta i bela wyrzucana jest na pole.
Prasy belujące dzielą się także wg rodzajów mechanizmów rolujących:
- Pasowe – prasowanie siana odbywa się przy pomocy pasów; formowane w ten sposób bele uznawane są za najbardziej zbite i zwarte
- Walcowe – siano prasowane jest w nich z użyciem walców, najczęściej o karbowanej fakturze
- Łańcuchowe – system prasowania przy pomocy łańcuchów jest najczęściej stosowany do zbioru słomy oraz sianokiszonek, a maszyny tego typu wykorzystywane są zwykle w małych gospodarstwach
- Mieszane – w komorze znajdują się np. zarówno pasy, jak i walce
Prasy kostkujące – tutaj produktem końcowym jest sprasowana kostka, która powstaje w komorze przy pomocy tłoka i noża. Gotowa kostka może być wyrzucana na pole lub przesuwana podajnikiem na jadącą za prasą przyczepę.
Prasy dzieli się także pod kątem stopnia zgniotu prasowanego materiału:
- Prasy wysokiego zgniotu – redukują objętość materiału do 15% ich początkowej objętości
- Prasy średniego zgniotu – zmniejszają objętość do 25% początkowej objętości
- Prasy niskiego zgniotu – w nich redukcja materiału wynosi 50%
Kolejny podział pras dotyczy rodzaju zamontowanych w nich komór:
- Prasy stałokomorowe – produkują bele o stałych wymiarach
- Prasy zmiennokomorowe - umożliwiają ustawienie różnej średnicy bel
Jakie prasy są popularne w Polsce?
Rynek pras jest bardzo duży, ponieważ maszyny te oferuje co najmniej kilkunastu producentów m.in.: Ursus, John Deere, Claas, Fendt, Krone, Kuhn, New Holland, Lely Welger, Sipma, Unia–Famarol, McHale, Metal–Fach. Polscy rolnicy mają więc duży wybór i chętnie z niego korzystają. Ponieważ duża część z nich posiada mniejsze gospodarstwa, stawia wobec tych maszyn nieco mniejsze wymagania. Dużą popularnością cieszą się więc uniwersalne prasy łańcuchowe, które są także tańsze w eksploatacji niż nowoczesne prasy pasowe. Właściciele dużych gospodarstw chętniej wybierają prasy zmiennokomorowe o szerokim podbieraczu.
Wśród popularnych modeli pras można wymienić: Fendt -stałokomorowa 2250F i zmiennokomorowa 4160V, New Holland BB9050, John Deere 960, Kuhn FB 119 czy Claas Rollant 340. Dużym zainteresowaniem cieszą się też prasy polskich producentów np. Unii – Famarol.