Kombajn to po ciągniku najczęściej stosowana maszyna rolnicza. Jest to urządzenie wielozadaniowe dużych rozmiarów, które wykorzystywane jest do zbioru zbóż podczas żniw, a także do zbioru roślin okopowych i sadowniczych. Ze względu na przeznaczenie wyróżnia się kilka rodzajów kombajnów rolniczych:
- Kombajn zbożowy
- Kombajn ziemniaczany
- Kombajn do zbioru buraków
- Kombajn do zbioru innych warzyw np. cebuli, marchewki, kapusty
- Kombajn do zbioru owoców np. malin, jagód, aronii, agrestu, porzeczki
Podstawowe funkcje kombajnu
Głównym zadaniem kombajnu jest szybkie i wydajne zbieranie płodów rolnych w taki sposób, by były one pozbawione wszelkich zanieczyszczeń i plew. Pierwsze tego typu maszyny były produkowane już w połowie XIX i były połączeniem żniwiarki oraz młocarni, ciągniętej przez zaprzęg koni. Powstanie pierwszego silnikowego kombajnu zbożowego i kombajnu do zbioru ziemniaków datuje się na lata 1902-4. Od tamtej pory funkcje kombajnu zostały bardzo rozszerzone, jednak ich podstawowa zasada działania pozostała niezmienna.
Działanie kombajnu zbożowego oparte jest na rozbudowanym mechanizmie, który wykonuje kolejno następujące czynności: zagarnia i ścina zboże, następnie przenosi je do wnętrza za pomocą podajnika i przenośnika, potem młóci, czyli oddziela ziarna od kłosów oraz usuwa zanieczyszczenia o większych gabarytach (np. kamienie). Kolejnym etapem jest transport wymłóconego zboża na zespół wytrząsaczy by gruntownie oddzielić ziarna od słomy, plew i drobnych zanieczyszczeń. Na końcu wymłócone ziarno gromadzone jest w zbiorniku.
Kombajn ziemniaczany wykopuje bulwy ziemniaków z ziemi, oddziela je od gleby, kamieni i innych zanieczyszczeń, a także od łęcin. Oczyszczone ziemniaki gromadzi w zbiorniku (jeśli jest w niego zaopatrzony).
Rozwiązania technologiczne w nowoczesnych kombajnach
Współczesne kombajny charakteryzują się wieloma nowoczesnymi rozwiązaniami, które przede wszystkim zwiększają wydajność urządzenia, obniżają koszty zbiorów oraz podnoszą ich jakość.
Przykładem może być system oddzielania ziarna osiowy, który coraz częściej zastępuje tradycyjny system klawiszowy. W systemie tym separacja i omłot wykonywane są przez rotory wzdłużne, które są dla ziarna delikatniejsze niż bębny w systemach klawiszowych, co minimalizuje ilość uszkodzonych ziaren. Kombajny rotorowe wykazują się także dużą wyższą wydajnością. Z innych nowoczesnych rozwiązań w kombajnach warto także wymienić: automatyczne sterowanie, systemy nawigacyjne pozwalające na precyzyjne prowadzenie kombajnu, aplikacje mobilne służące do optymalizacji pracy urządzenia, mocne silniki o niskim zużyciu paliwa i niskiej emisji spalin, czy wreszcie doskonale wyciszona kabina zapewniająca komfort pracy operatorowi maszyny.
Jakie kombajny są używane w Polsce
Polscy rolnicy najczęściej wybierają maszyny o mocy niższej niż 200 KM. Choć w wielu gospodarstwach wciąż znajdują zastosowanie tradycyjne i wysłużone Bizony, to od kilku lat rośnie zainteresowanie ich wymianą na modele innych producentów. Przykładowo w roku 2015 najlepiej sprzedawały się kombajny marki New Holland, szczególnie modele serii TC, kombajny Claas (modele Avero 160 i 240), a także maszyny marki John Deere, Rostselmash, Case IH, DEUTZ-FAHR oraz Fendt.